آب اراضی کشاورزی شبانکاره را بدهید

 به گزارش آوای پارسیان درحالی قریب دو ماه از سال زراعی جاری را پشت سر گذاشته ایم که کشاورزان بخش شبانکاره از دسترسی به آب سد رئیسعلی دلواری و هرگونه کشت آبی منع شده اند.

درحالی قریب دو ماه از سال زراعی جاری را پشت سر گذاشته ایم که کشاورزان بخش شبانکاره از دسترسی به آب سد رئیسعلی دلواری و هرگونه کشت آبی منع شده اند.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه ای استان ابتدا در مهرماه طی گفتگو با رسانه ها ضمن اشاره به اطلاعیه های قبلی آن شرکت از عدم امکان تامین آب به زمین های زراعی محدوده شبکه شبانکاره خبر داد.

شاهپور رجایی مجدداً در آبان ماه طی مصاحبه ای با صدا و سیمای مرکز بوشهر بر این ممنوعیت تاکید کرده و با اشاره به حجم ذخیره سد اعلام نمود با مقدار آب باقیمانده تنها می توان حقابه نخیلات را تامین کرد و جهت بخش زراعت با مشکلات جدی مواجه هستیم و امکان تامین آب این بخش را نداریم.

رجایی مواردی از جمله پیش بینی بارش های پائیزی کمتر از حد نرمال برای استان، کاهش چشمگیر بارندگی ها و به تبع آن کاهش آبگیری سد رئیسعلی دلواری را دلایل اصلی اخذ تصمیم آب منطقه ای استان در ممنوعیت اعلام شده برمی شمرد.

سوالی که اینجا مطرح می شود آیا پیش بینی هواشناسی که بطور معمول با قید "احتمالا" همراه است، برای پائیز استان بوشهر بارش کمتر از حد نرمال را گزارش کرده است؟
 
در تفسیر نقشه فصلی بارش مربوط به ماه های آبان، آذر و دی صادره از پژوهشکده اقلیم شناسی (وابسته به سازمان هواشناسی کشور)، پیش بینی مجموع بارش پاییز برای استان بوشهر در محدوده نرمال و میانگین بارش دوره می باشد.

همچنین مدیرکل هواشناسی بوشهر معتقد است اگرچه حجم بارندگی‌ها در پاییز کمتر از سطح نرمال خواهد بود اما این شرایط با بارش ها طی دی و بهمن ماه بیشترین تاثیر خود را در استان می گذارد. شفی خدایی می گوید پیش بینی ها نشان می دهد در زمستان بارندگی ها در استان بوشهر به وضعیت نرمال می رسد.

سوال دیگری که مطرح است آیا در سال آبی منتهی به مهر ۹۶ با کاهش چشمگیر بارندگی ها مواجه بوده ایم؟ خیر.

براساس آخرین اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران برای حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان در سال آبی ۹۶-۹۵ در مجموع ۳۷۰ میلی‌متر بارش ثبت شده که نسبت به سال آبی قبل از آن که ۳۶۴ میلی متر بود ۲ درصد و نسبت به میانگین دراز مدت که ۳۵۸ میلی متر بود سه درصد افزایش را نشان می دهد. در سال آبی گذشته حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان از میان شش حوضه آبریز اصلی کشور، حائز رتبه نخست بیشترین بارش کشور بوده است.

استان بوشهر که در زیر مجموعه این حوضه آبریز واقع شده تا بهمن ماه گذشته معادل ۲۵۰ میلی متر بارندگی داشته است. به دنبال این بارش ها شاهپور رجایی اعلام کرد: در مجموع میزان بارندگی استان به ۱۹۶ میلی متر رسید که نسبت به سال قبل تر ۳ درصد و نسبت به میانگین ۴۰ سال، ۱ درصد افزایش نشان می دهد. به تازگی مدیرکل هواشناسی استان نیز اعلام داشته در سال زراعی گذشته در مجموع شاهد ۳۴۰ میلی‌متر بارندگی در استان بودیم.

در سال آبی قبل میزان بارندگی باعث شد تا در برخی نقاط استان شاهد بارشی قریب دو برابر میانگین سالانه باشیم. با این حجم از بارش ها حدود ۳.۵ میلیارد مترمکعب آب باران که در پهنه استان بوشهر شکل گرفت، بدون هیچ استفاده ای راهی دریا شود.
 
بیش از ۹۰ درصد آورد رودخانه شاپور به سد رئیسعلی دلواری، روان آب حاصل از بارندگی در حوزه بالا دست در استان فارس می باشد. بارندگی‌های مستمر در این استان باعث شد تا حجم آب بسیار زیادی به استان بوشهر سرازیر شود. تنها طی سامانه بارشی بهمن ماه سد مخزنی رئیسعلی دلواری که برای نخستین بار دبی سیلابی ۱۶۰۰ متر مکعب در ثانیه را تجربه کرد، حدود ۸۵ میلیون مترمکعب آب را در مخزن خود ذخیره کرد. در سال آبی گذشته نیز ذخیره پشت این سد در مجموع حدود ۲۴۰ میلیون متر مکعب برآورد گردید.

با این تفاصیل، با وجود اظهارات مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان، نه تنها در سال آبی قبل کاهش چشمگیر بارندگی ها را نداشته ایم بلکه برای سال زراعی جاری نیز بارش نرمال پیش بینی شده است. پس خواستگاه تصمیم اخیر آب منطقه ای استان مبنی بر ممنوعیت برای کشاورزان شبانکاره ای را در کجا باید جستجو کرد؟

قبل از پاسخ به این سوال ذکر نکته ای مهم و قابل توجه است. ممنوعیت کشت آبی در منطقه شبانکاره موضوع جدیدی نیست و مسبوق به سابقه می باشد. با رجوع به تاریخچه شبکه آبیاری و زهکشی شبانکاره از سال زراعی ۹۲ که برای نخستین بار آب سد مخزنی رئیسعلی دلواری به اراضی کشاورزی این منطقه هدایت شد، تاکنون چهار دوره آب به بهره برداران شبانکاره تخصیص یافته است. در دوره سوم یعنی سال زراعی ۹۵-۹۴، شرکت آب منطقه ای استان اعلام نمود که آن شرکت هیچ تعهدی نسبت به بهره برداران اراضی شبکه شبانکاره برای کشت آبی ندارد و دلایل آن، حجم کمتر از ۱۱۲ میلیون مترمکعب سد عنوان شد.

اگرچه با مطالبه کشاورزان شبانکاره، پیگیرهای مسئولان بخش و شهرستان و تعامل سازنده آب منطقه ای استان سرانجام براساس مصوبه کارگروه کشاورزی و آب شهرستان مقرر شد در آن سال به میزان ۱۵ میلیون مترمکعب آب از سد به اراضی کشاورزی شبانکاره تخصیص یابد، اما در ادامه و بر مبنای مستندات و گزارشات بارش های زمستانی شاهد افزایش حجم آب مخزن سد رئیسعلی دلواری بودیم به نحوی که از ۱۱۲ میلیون متر مکعب خرداد ۹۴ ، به ۲۵۱ میلیون مترمکعب بهمن همان سال افزایش یافت. در آن سال آبی به لطف نزولات جوی خوب حدود ۸۳ درصد کل بارندگی استان محقق شد.

نظر شما؟  

+ 1

+ 0